توافق نامه میان منطقه آزاد ارس و پردیس دانشگاه تهران روز 3 مرداد ماه امضا شد. این خبر مانند بسیاری از اخبار دیگر مربوط به موضوع علم و توسعه مورد غفلت رسانه ها واقع شد. این خبر مهم بود . چرایی اهمیت آن بر می گردد به سیاستگذاری توسعه دانشگاه های نسل چهارم.
به گفته زم دانشگاه های نسل اول دنیا آموزش محور بودند.آنها کاری به جامعه و ارتباط آن با دانشگاه نداشتند صرفا کار خود را انجام می دادند.
دانشگاه های نسل دوم آموزش و پژوهش محورشدند. چرا که آموزش ها برای بسط خود نیازمند پژوهش های کلاسیکی بودند که فارغ از خود آموزش مورد نیاز بود.
دانشگاه نسل سوم که امروزه در ایران نیز رایج هستند اما فاقد کارکرد ثانوی خود می باشند پژوهش و مسأله محور هستند. در این نوع دانشگاه ها علاوه بر پژوهش ، مساله های مهم جامعه نیز مورد تحلیل و بررسی قرار می گیرند و اساسا عنوان می شود موضوع علم برای رفع مساله ها علم شده است. این مسیر های دانشگاهی تا کنون آنگونه که بایسته بوده است نتوانسته منجر به نتیجه شده و مسأله توسعه کشور را حل و موانع آن را مرتفع و اقتضائات رشد و توسعه را فراهم و راهبری کند و فرصت ها و تهدیدهای پیش روی آن را رصد و حل و فصل کند.
دنیای توسعه یافته ابتداء آهنگ آموزش و انسان سازی خود را کوک و تنظیم کرده و سپس توسعه را بر اساس دارایی انسانی خود رقم است. از این رو به دانشگاه نسل چهارمی دست یافته است که اصلی ترین مسأله دانشگاه را «توسعه» قرار داده است. در واقع دانشگاه حلال المسائل نسل سوم را به دانشگاه مسأله یاب برای تحقق توسعه ، تبدیل کرده است ، چرا که توسعه راه رشد جامع و همه جانبه آنهاست. اصلی ترین مسأله دانشگاه را توسعه قلمداد کرده و مسأله یابی هایی مربوط به تداوم توسعه در جهان پیش رو، دنیای فردا و کشف رقبای جدید و ثروت های محتمل و... بر سر راه خود را مأموریت دانشگاه نسل چهارم خود قرار داده اند.
در دانشگاه های نسل چهارم با نوعی مدیریت آینده و اتفاقا ساخت آن در بستر زمانی کنونی مواجهیم .
محمد علی زم معاون فرهنگی سازمان مناطق آزاد در خصوص راه اندازی این نسل دانشگاه ها در منطقه آزاد ارس می گوید:
ما در پی این هستیم پای دانشگاه های رده اول کشور نظیر دانشگاه های تهران، شریف، امیرکبیر و... را در مناطق آزاد باز کنیم و از آنها حمایت کنیم و با تفاهمی که با ایشان کرده ایم، اصول یازده گانه استاندارد سازی را برای بین المللی شدن دانشگاه ها به اجرا درآورند. دیروز پس از دو، سه ماه پیگیری و کم و زیاد کردن و نقد و اصلاحیه زدن، بالاخره تفاهم نامه حضور فعال تر پردیس دانشگاه تهران با حضور دکتر ترکان ـ دبیر محترم شورایعالی مناطق آزاد، دکتر نیلی ـ رئیس محترم دانشگاه تهران و مهندس عرب باغی ـ رئیس محترم هیأت مدیره و مدیرعامل سازمان منطقه آزاد ارس و معاونان و... و بنده به امضاء رسید.
دانشگاه تهران برای امسال اعلام پذیرش ارشد و دکترا تا حدود یکصد نفر برای ارس نموده است و پیش تر هم در منطقه آزاد کیش فعالیت خود را شروع کرده بود.