کاوش‌های باستان‌شناسی در بافت تاریخی شیراز؛ احتمال کشف آثار قدیمی‌تر در لایه‌های زیرین وجود دارد

گروه استان‌ها- در حالی که عملیات کاوش‌های باستان‌شناسی در بافت تاریخی شیراز به بهانه احداث تونل دسترسی به خطوط مترو در نزدیکی حرم شاهچراغ (ع) در حال انجام است، سرپرست این گروه از عدم کشف نمونه‌های تاریخی قابل توجه خبر داده و یافته‌ها را منحصر به سفال‌های شکسته و سکه‌هایی از اواخر دوره پهلوی و اوایل انقلاب دانسته است.
کد خبر: ۱۱۹۹۵۹۲
تاریخ انتشار: ۰۵ ارديبهشت ۱۴۰۴ - ۱۳:۲۷ 25 April 2025

کاوش‌های باستان‌شناسی در بافت تاریخی شیراز؛ احتمال کشف آثار قدیمی‌تر در لایه‌های زیرین وجود دارد

به گزارش تابناک از فارس، پروژه احداث تونل دسترسی به لینک ارتباطی خطوط یک و چهار قطار شهری شیراز در پارکینگ زائر واقع در نزدیکی حرم حضرت احمدبن موسی (ع) منجر به آغاز کاوش‌های باستان‌شناسی در این منطقه شده است. پس از شروع عملیات عمرانی، کشف نشانه‌هایی از یک منزل مسکونی، گمانه‌زنی‌هایی را در مورد قدمت تاریخی آن به وجود آورد و در فضای مجازی اخباری مبنی بر تعلق این خانه به دوران زندیه و قاجاریه منتشر شد.

میثم نیک‌زاد، سرپرست گروه کاوش ایستگاه زائر قطار شهری و عضو هیأت علمی دانشگاه هنر شیراز، با اشاره به کاوش این منزل مسکونی در سه ترانشه به عمق دو متری زمین بررسی‌های اولیه نشان داد که این بنا مربوط به دوره پهلوی دوم بوده و تا حدود سال ۱۳۹۱ نیز پابرجا بوده است، اظهار داشت: عمده آثار کشف شده تاکنون، شامل ابنیه و سکه‌ها، مربوط به دوره پهلوی دوم است.

وی افزود: این خانه مسکونی دارای مطبخ، انباری، زیرزمین، حیاط مرکزی و اتاق‌های نشیمن بوده و با توجه به قدمت پهلوی دومی آن، ارزش میراثی خاصی در حال حاضر ندارد. 
نیک‌زاد احتمال وجود لایه‌های قدیمی‌تر و آثار مربوط به دوران پیش از پهلوی را در اعماق پایین‌تر کاوش‌ها رد نکرد و تأکید کرد که اثبات این موضوع نیازمند ادامه حفاری‌ها و کاوش‌های باستان‌شناسی است.

عضو هیأت علمی دانشگاه هنر شیراز، یافته‌های این کاوش را شامل مقداری سفال شکسته، یک کاشی، یک میخ فلزی و سکه‌هایی (دو ریالی، پنج تومانی و...) مربوط به اواخر پهلوی دوم و اوایل انقلاب عنوان کرد که عمدتاً زنگ زده و دارای زنگار هستند.

وی به ادعای قدمت قاجاری یا زندی این بنا گفت: در گذشته خانه‌ها بر روی بنا یا ویرانه خانه قبلی ساخته می‌شدند و با توجه به نبود ادوات خاکبرداری مدرن، احتمال یافتن آثار قدیمی‌تر در لایه‌های زیرین دور از ذهن نیست، اما این صرفاً یک فرضیه است.

نیک‌زاد با تأکید بر لزوم پیوست میراث فرهنگی به پروژه‌های عمرانی در بافت‌های تاریخی، خواستار انجام مرحله امکان‌سنجی و استعلام توسط میراث فرهنگی پیش از آغاز طرح‌های عمرانی شد. وی در خصوص حفاری سازمان قطار شهری شیراز در این محدوده توضیح داد که هدف از این پروژه احداث یک لینک ارتباطی بین خط یک و چهار مترو برای تردد اتوبوس‌های برقی است و کشف این بنای مسکونی منجر به واگذاری مسئولیت مطالعات میدانی و میراثی آن به دانشگاه هنر شیراز شد.

سرپرست گروه کاوش، حضور سازمان قطار شهری در این حفاری را به دلیل تخصص و تجهیزات لازم برای حفر تونل اتوبوس‌های برقی دانست و اجرای این طرح را در کاهش بار ترافیک، رونق بافت و جذب سرمایه‌گذار مؤثر ارزیابی کرد.

وی همچنین تأکید کرد که این کاوش به صورت استعلامی و نجات‌بخشی انجام می‌شود و یکی از اهداف آن آزادسازی مسیر برای حفر تونل است، مشروط بر اینکه ارزش میراثی و تاریخی این محدوده اثبات نشود.

نیک‌زاد کاوش باستان‌شناسی در بافت تاریخی شیراز را فرصتی برای لایه‌نگاری و تعیین توالی استقرار در این بافت دانست و پیش‌بینی کرد که کاوش‌ها و بررسی‌های میدانی فعلی تا اواسط خردادماه سال جاری ادامه یابد.

وی خاطرنشان کرد که در صورت رسیدن به لایه‌های تاریخی با ارزش حفاظتی، حفر تونل متوقف خواهد شد، اما تصمیم‌گیری نهایی در این خصوص بر عهده نهاد‌های بالادستی است.

این کارشناس همچنین بر لزوم فراهم کردن زمینه تداوم سکونت و زندگی شهروندان در بافت تاریخی به عنوان یکی از پیش‌شرط‌های حفظ آن تأکید کرد و توسعه بافت، ایجاد زیرساخت‌ها و امکانات و جذب گردشگر و سرمایه‌گذار را از جمله عوامل مؤثر در این زمینه دانست.

انتهای پیام//

آخرین اخبار