انتقال آب از زایندهرود سالها است که محل نزاع استانهای بهرهمند از این رودخانه شده و بحث آن از تریبون نماز جمعه تا صحن علنی مجلس را پر کرده است. خویشتنداریها گاهی باعث زیادهخواهی طرف مقابل شده و گاهی دیگر دولتها و وزارتخانهها با اعلام موضع خود آش این اختلاف را بیش از پیش هم زدهاند تا فضای پرابهام سهمخواهی از رودخانهای که سالها پیش سهم آن مشخص شده، چالش برانگیز تر شود.
همین ابهام در اصل و فرع انتقال آب به کلانشهر اصفهان باعث شد تا اعضای شورای این شهر تصمیم بگیرند برخلاف قومگراییهای مرسوم، بهجای نطقگویی بر اساس شنیدههای هرجایی و تقدمِ توهم بر تعقل خود، از نزدیک بر آنچه در پشت سد زایندهرود میگذرد تا مسیری که آب قرار است در میان تونلها برای رسیدن به اصفهان طی کند، آگاه شوند.
سد تنظیمی در ورودی تونل گلاب یک که طولی ۱۰ کیلومتری دارد نخستین مرحله بازدید اعضای شورای شهر اصفهان است؛ تونلی که عملیات اجرایی آن از سال ۱۳۸۴ شروع شده تا قسمتی از آب آشامیدنی کاشان و آرانوبیدگل که یک طرح ملی است را تامین کند.
با آنکه قسمتی از کارگاه در قسمت ورودی تونل همچنان در دست ساخت است، اما آماده آغاز انتقال آب بوده و به گفته علی راییجیان مجری طرح آبرسانی به کاشان و آران و بیدگل و تونل گلاب، تستهای خشک و تر آن نیز انجام شده است.
در قسمت دیگر طرح انتقال آب این منطقه، تونل گلاب دو برای تامین آب آشامیدنی ۱۴ شهرستان از جمله اصفهان به طول ۱۷ کیلومتر از گردنه سرخ تا ورپشت تیران و کرون ادامه پیدا کرده و از آنجا به دو منبع آب گورت و خمینیشهر منتقل میشود تا این ۱۴ شهرستان و شهرها و روستاهای اطراف آن از آب انتقال یافته بهرهمند شوند.
در مسیر انتقال کنونی آب بهصورت روباز تا ایستگاه باباشیخ علی، پساب کشاورزی، فضولات حیوانی، مردارهایی که کنار رودخانه وجود داشتند و زبالههایی که در مسیر ریخته میشد، آلودگی زیادی را در آبی که به اصفهان منتقل میشود، تزریق میکند اما با اجرایی شدن تونل گلاب ۲، به دلیل آنکه آب از قسمت زیرین سد به سمت تونل منتقل خواهد شد، آب دست نخورده، با آلودگی و هزینه کمتر برای تصفیه به اصفهان خواهد رسید.
مزیتهای تونل گلاب
راییجیان مجری طرح انتقال آب تونل گلاب در حاشیه بازدید اعضای شورای شهر اصفهان اظهار کرد: تونل گلاب یک، منتظر آبگیری است و ما نیز منتظر زمانی هستیم که وزیر نیرو دستور آبگیری آن را برای مردم تشنه استان اصفهان بدهد.
وی با بیان اینکه قسمت دوم تونل عملیات اجرایی آن به اتمام رسیده افزود: ۱۰ کیلومتر دوم تونل با عقبه ۱۰ کیلومتر اول انجام شده و همین امر کار را برای حفاری دشوارتر ساخته بود.
راییجیان تصریح کرد: در سالهای اخیر سطح آب پشت سد فروکش کرد و مردم شهر اصفهان دچار افت فشار آب شدند همین موارد مردم این شهر و شهرهای اطراف آن را تشنه طرحی جدید کرده بود؛ میتوانستیم آب را با طرحی جدید بار دیگر از همان نقطه به تصویه خانه برسانیم اما این فاصله تا دریاچه سد تنظیمی ۱۰۰ کیلومتر بود.
وی ادامه داد: از مزیتهایی که باعث شد تونل گلاب احداث شود، نقطه خروجی تونل گلاب دو بود که از لحاظ ارتفاع ۳۰۰ متر بالاتر از تصویه خانه باباشیخعلی است و همین مسئله باعث میشود در بلندمدت آب شاهینشهر بدون پمپاژ تامین شود درحالی که این آب اکنون با صرف انرژی تامین شده و بهعبارت دیگر همین ارتفاع میتواند برق تولید کند.
پاسخ به شایعات درباره تونل گلاب
مجری طرح تونل گلاب با تاکید بر اینکه همچنان این طرح دچار حملههای سیاسی میشود، اضافه کرد: برخی مسئولان استان چهارمحالوبختیاری بر این اعتقاد بودند که هدف تونل گلاب منحرف کردن زایندهرود به سمت اصفهان بوده و به محیط زیست آسیب وارد میکند؛ همین سخنان باعث تحریک مردم این استان شد.
وی درباره اینکه چرا تونل گلاب دو با قطر کمتری اجرا نشد، توضیح داد: کمپانیهای معروف آلمانی و آمریکایی، سازنده دستگاههای حفاری tbm هستند که مخصوص تونلهای طویل است؛ زمان بهینه در حفر تونلهای طویل حایز اهمیت است بنابراین چون نمیشود با انفجار این حفاری را انجام داد، قطر اقتصادی برای چنین تونلهایی ۴.۵ متر است که دنیا آن را قبول دارد حال اگر یک مسئول دولتی با صحبتهای خود مردم را فریب میدهد، علمی بودن این طرحها را زیر سوال برده است.
راییجیان همچنین درباره ابهام در ردیف بودجه و یا قانونی بودن این طرح نیز تاکید کرد: ما توانستیم بدون آنکه اعتبارات به اندازه کافی تامین شود، تونل را کامل کنیم از طرفی این طرح هم مجوز وزارت نیرو را دارد هم ارزیابیهای زیست محیطی آن را تایید کرده با این حال به راحتی درباره اصالت این طرح دروغ گفته میشود.
مشکل در تونل چمآسمان، موجب قطع آب اصفهان میشود
فتحالله معین، رییس شورای اسلامی شهر اصفهان نیز در این بازدید گفت: چند سال پیش و پس از تعطیلی پروژههای گلاب و بهشتآباد گروهی جدای از دولت تشکیل شد تا مطالبات مربوط به انتقال آب را پیگیری کند؛ در این زمینه ملاقاتهایی نیز در چند نوبت با معاونان رییس جمهور، وزاری کشاورزی، دادگستری و اقتصاد وقت و نیز با حجتالاسلام ناطق نوری رییس وقت دفتر بازرسی دفتر مقام معظم رهبری انجام شد که نتیجه آن به شورای عالی آب ارجاع داده شد.
وی افزود: پس از آنکه تونل گلاب تاییدیه سازمان حفاظت محیط زیست را گرفت، قرار شد عملیات اجرایی آن آغاز شود و در سال ۹۶ نیز اعتبارات ناشی از تبصره ۳ نیز به کمک این طرح آمد.
رییس شورای اسلامی شهر اصفهان تصریح کرد: اگر تونل چمآسمان حتی نیاز به تعمیر کوچکی نیز پیدا کند آب شهر اصفهان قطع میشود بنابراین برطبق پدافند غیرعامل برای تامین آب آشامیدنی شهر مسیرهای دیگری نیز باید در نظر گرفته شود و تونل گلاب چون ارزیابی اقتصادی و زیست محیطی داشته و برای آن ردیف بودجه اختصاص یافته، میتواند راهی برای تامین این آب باشد.
وی ادامه داد: بر اساس مصوبه شورای عالی آب قرار است شیوه اجرای تونل بهشتآباد تا یک ماه آینده ابلاغ شده و اجرای آن پس از مدتی آغاز شود.
بازدید از تاسیسات تصفیهخانه آب شرب کاشان و حضور در کنار سد زایندهرود و پیگیری وضعیت آب پشت این سد، از دیگر برنامههای اعضای شورای شهر اصفهان در این بازدید بود.
میزان آب پشت سد زایندهرود در زمان این بازدید حدود ۸۰۰ میلیون متر مکعب بود که برای سرریز شدن سد، آب باید ۱۶ متر دیگر ارتفاع پیدا کند.
منبع: ایمنا