علی اژدری در همایش رابطین مدیریت بحران فرمانداریها، شهرداریها و دستگاههای اجرایی خوزستان که امروز (10 دیماه) در اهواز برگزار شد، اظهار کرد: مخاطرات طبیعی در سه گروه هیدرواقلیم، بیولوژیکی و زمینشناسی قرار میگیرند که مخاطرات هیدرواقلیمی بیشترین فراوانی را دارند.
وی با بیان اینکه از قرن گذشته هر چه به جلوتر آمدهایم این مخاطرات فراوانی بیشتری پیدا کردهاند، افزود: در قرن گذشته سیل با 33 درصد، طوفان با 23 درصد، اپیدمی با 15.2 درصد، خشکسالی با 15 درصد، زلزله و آناتومی با 7 درصد بیشترین رخدادها را داشتهاند.
مدیرکل زمین شناسی و اکتشافات معدنی جنوب غرب کشور گفت: در قرن گذشته علیرغم افزایش فراوانی مخاطرات و جمعیت در معرض خطر تعداد تلفات انسانی به طور چشمگیری کاهش یافته است که این نشاندهنده تمهیدات خوبی است که در این راستا اندیشیده شده است.
اژدری با بیان اینکه در رتبه هشت یا نه شدت زلزله در دنیا قرار داریم تصریح کرد: طبق نقشه کمربند لرزهخیزی دنیا در سال 2010 ایران پس از بنگلادش و اندونزی در رتبه سوم این مخاطرات قرار دارد که احتمالا تاکنون این رتبه را حفظ کرده باشیم.
وی افزود: از سال 1900 تا 2010، 30 زلزله مرگبار در دنیا رخ داده که تلفاتی بیش از 10 هزار نفر داشته است؛ از این تعداد پنج رخداد در ایران بوده که حدود 16.5 درصد از کل زمینلرزههای پرتلفات را کشور ما به خود اختصاص داده است در حالی که تنها یک درصد از مساحت کل دنیا را داریم.
مدیرکل زمین شناسی و اکتشافات معدنی جنوب غرب کشور با بیان اینکه زلزله با کسی شوخی ندارد، گفت: در دهه گذشته زلزلههای با تلفات 227 هزار نفر در اندونزی و در اوایل قرن 19 با تلفات 200 هزار نفری در چین رخ داده است.
اژدری تصریح کرد: لرزهخیزی بالای کشور حاصل جایگاه ما در کمربند چین و راندگی است که در این کمربند پلیت ایران بین دو پلیت اوراسیا در شمال و پلیت عربی در جنوب قرار دارد و در نتیجه بازشدگی دریای سرخ پلیت عربی با سرعت 25 تا 35 میلیمتر به سمت شمال حرکت میکند و این همگرایی موجب زلزله میشود.
وی ادامه داد: پراکندگیهای زلزله نشان میدهد که زلزلهها به صورت عمده در سه پهنه زاگرس، پهنه کپه داغ البرز تالش در شمال ایران و پهنهای در وسط دریای خزر قرار دارد که پهنه زاگرس بیشترین فراوانی زلزلهها را دارد.
مدیرکل زمین شناسی و اکتشافات معدنی جنوب غرب کشور با بیان اینکه زمینلرزههای زاگرس یک سری ویژگیها دارد، خاطرنشان کرد: زمینلرزههای کوچک و متوسط در پهنه زاگرس به فراوانی اتفاق میافتد ولی زمینلرزههای با بزرگی 7 ریشتر به ندرت در زاگرس رخ میدهند.
اژدری ادامه داد: همچنین زلزلهها در زاگرس با گسلش سطحی همراه نیستند همان طور که زلزله با بزرگی 7.3 ریشتر ازگله با گسلش سطحی همراه نبوده است.
وی تصریح کرد: جنوب و جنوب غرب خوزستان مناطق کمخطر ولی بهبهان، باغملک، ایذه، اندیکا، لالی، سردشت، مسجدسلیمان شوشتر و اهواز در مناطق پرخطر قرار دارند.
مدیرکل زمین شناسی و اکتشافات معدنی جنوب غرب کشور با اشاره به گسلهای اصلی فعال خوزستان اظهار کرد: گسل بلند زاگرس، گسل پیشانی کوهستان، گسل بالارود ،گسل پیش گودال زاگرس و گسل فروبار دزفول، گسلهای فعال خوزستان هستند.
اژدری با بیان اینکه یک سری گسلهای فرعی و نهان نیز در خوزستان وجود دارد که تاکنون شناسایی نشدهاند، گفت: باید گسلهای فرعی که تاکنون مشخص نشدهاند نیز شناسایی شوند.
وی گفت: علیرغم پیشرفت هیچ گاه موفق به پیشبینی زلزله نشدهایم ولی برخی نشانهها وجود دارند که نشان از وقوع زلزله دارند که تغییر ناگهانی دمای آب چشمهها، تغییر ناگهانی در دبی آب چشمهها، تغییرات ناگهانی در سطح آبهای زیرزمینی و تغییر در رفتار و اخلاق حیوانات از جمله این علائم هستند.
مدیرکل زمین شناسی و اکتشافات معدنی جنوب غرب کشور با اشاره به پدیدههای مخرب همراه با زلزله تصریح کرد: زمین لغزش و سقوط سنگ که موجب تخریب، قطع شریانهای اصلی و خطوط انتقال میشود از جمله پدیدههای مخرب زلزله هستند.
اژدری ادامه داد: شدت زلزله در نقاط مختلف به عوامل مختلفی بستگی دارد که بزرگای زلزله، عمق کانون، فاصله از کانون، وضعیت ساخت و سازها و ... در شدت زلزله مؤثر هستند.
وی با اشاره به کاهش خطرپذیری در مناطق پرخطر گفت: نخست فاصله گرفتن از مناطق پرخطر و دیگری مقاومسازی عواملی جهت کاهش خطر پذیری هستند که لازمه هر دو آنها شناسایی مناطق پرخطر است.
مدیرکل زمین شناسی و اکتشافات معدنی جنوب غرب کشور با بیان اینکه از سال 1341 تا 1396 وضعیت آوار شدن ساختمانها بر اثر زلزله تغییری نکرده است، تصریح کرد: گاهی در برخی زمینلرزهها میبینیم که برخی ساختمانها به شدت تخریب شدهاند ولی یک ساختمان که مربوط به دهه 60 است هیچ خسارتی ندیده و این نشان میدهد که در مقاومسازی بسیار ضعیف عمل کردهایم.
منبع: ایسنا