علیاصغر سمساریزدی با اشاره به اینکه استان یزد نباید الگوی گذشته خود درزمینهٔ مدیریت منابع آب فراموش کند، گفت: رویکردی که گذشتگان ما طی قرنها به کار گرفتند و این منطقه گرم و خشک و کویری را قابل سکونت ساختند، هنوز قابل بهرهبرداری و استفاده است.
وی بابیان اینکه نمونه این بهرهبرداری در سیستم هوشمندانه تأمین آب یعنی قنات متجلی است، افزود: قنات سیستمی است سازگار با طبیعت که آب زیرزمینی را بدون ایجاد افت قابلتوجه در سفره آب زیرزمینی استحصال نموده و در اختیار بخش شرب و کشاورزی قرار میدهد.
مصرف آب در کلیه بخشها باید مدیریت شود
دبیر کانون تفکر آب دانشگاه یزد تصریح کرد: مبنای کار پدرانمان سازگاری و تعامل با محیط اطراف خویش بوده؛ لذا توانستهاند هزاران سال در این منطقه سکنی گزیده و کویر سوزان را به باغات مصفا بدل سازند و چنانچه این رویکرد فراموش شود و بخواهیم برخورد سخت و خشنی با طبیعت داشته و بهجای سازگاری با آن خود را بر آن مسلط سازیم نتیجه آن چیزی جز بحران آب و خشکی نخواهد بود.
سمساریزدی بابیان اینکه مصرف آب را در کلیه بخشها ازجمله در بخش شرب و بهداشت، صنعت و خدمات و در بخش کشاورزی باید مدیریت کنیم، اظهار داشت: چنانچه در مدیریت مصرف جدیت نماییم و مصرف سالیانه آب استان یزد را به رقم ۷۷۷ میلیون مترمکعبی که شرکت آب منطقهای استان توصیه مینماید کاهش دهیم، دوام و بقاء استان تضمین میگردد.
این محقق و پژوهشگر یزدی در حوزه آب در ادامه ابراز داشت: در غیر این صورت شرایط دشواری رقمزده خواهد شد و روزی فرا خواهد رسید که سفرههای آب زیرزمینی بهصورت کامل تخلیهشده و آبی برای عرضه نداشته باشیم.
با توجه به منابع علمی و بینالمللی، گرمایش جهانی به وقوع پیوسته است
این مقام مسئول با اشاره به اینکه منابع علمی و بینالمللی جهان اعلام میکنند که گرمایش جهانی به وقوع پیوسته است و گرمایش مذکور تغییرات اقلیمی را در برداشته است، اذعان داشت: در یک منطقه از دنیا بهمانند ایران این تغییر اقلیم بسیار مشهود و ملموس و در منطقه دیگر کمتر است.
به گفتهی دبیر کانون تفکر آب دانشگاه یزد وقوع بارانهای شدید و سیلابهای مخرب در گوشهای از دنیا، وقوع خشکسالیها و کاهش بارندگی در گوشهای دیگر همه شاهد بر این مدعاست که گرمایش عمومی و تغییر اقلیم اتفاق افتاده و چنانچه تدابیر لازم در کاهش و تخفیف آن در نظر گرفته نشود امکان حاد شدن این تغییرات وجود خواهد داشت.
سمساریزدی در خصوص انجام مطالعات در برداشت آب از آبهای ژرف و عملیاتی شدن این طرح اضافه کرد: گسلها و آبراهههایی در اعماق فلات کشور وجود دارند که جریاناتی را از ارتفاعات زاگرس و یا البرز و حتی هندوکش به سمت دریاهای آزاد هدایت میکنند و شاهد آن را نیز وجود چشمههای آب شیرین در کف خلیجفارس میدانند.
کاوش و برداشت از آب ژرف موجب کاهش تغذیه آبهای زیرزمینی میشود
وی با اشاره به اینکه برخی از این گسلها، چشمهها و سفرههای آبهای زیرزمینی کشور را نیز تغذیه مینمایند، عنوان کرد: چنانچه بتوان از جریانات آبی که در گسلهای فوق وجود دارد بهگونهای که تغذیه سفرههای آب زیرزمینی و یا چشمهها دچار خلل نشوند استفاده برد و آبی را که به دریا ختم شده و شور میشود را در حد بسیار محدود فیالمثل برای شرب مورداستفاده قرار داد، مفید است.
این محقق و پژوهشگر یزدی در حوزه آب یادآور شد: چنانچه کاوش و برداشت از آب ژرف موجب کاهش تغذیه آبهای زیرزمینی شود و یا چشمههای طبیعی خشک شوند، پرواضح است که این طرح مورد تائید افراد منصف قرار نمیگیرد؛ چراکه چنانچه آبادانی منطقهای به زوال منطقهای دیگر بیانجامد عادلانه و عاقلانه نیست.
این مقام مسئول تصریح کرد: دستکاری در چرخه آب تا هنگامی مجاز است که ضرر به سایر منابع آبی و به محیطزیست وارد ننماید؛ بنابراین بهرهگیری از آبهای ژرف، کاری فوقالعاده حساس است که بایستی توأم بامطالعه، پژوهش، تحقیقات وسیع و بااحتیاط لازم صورت گیرد.
دبیر کانون تفکر آب دانشگاه یزد در پایان خاطرنشان کرد: چنانچه بهرهبرداری از این ذخایر را غیر حسابشده و بهصورت گسترده آغاز نماییم، بدانیم که با سرنوشتی مشابه سرنوشت آبهای زیرزمینی که فعلاً به آن دچار هستیم روبرو میشویم و این سناریو تکرار خواهد شد.