به گزارش خبرگزاری آسوشیتدپرس از جمله درخواست‌های ۱۳ گانه مي توان به قطع
روابط با سازمان اخوان‌المسلمین، توقف حمایت مالی از گروه هایی مانند حماس و
حزب الله، ارائه اطلاعات دقیق مربوط به حمایت مالی از شخصیت‌های سیاسی
اپوزیسیون در عربستان سعودی و دیگر کشورها، توقف حمایت مالی از شبکه های
الجزیره، چشم خاورمیانه و شبکه عربی ۲۱، پرداخت مبالغي به عنوان غرامت، قطع
روابط با ايران، برچيدن پايگاه نظامي تركيه و ... اشاره كرد.
همچنين عنوان شده كه تمامي اين شروط بايد ظرف مدت 10 روز مورد پذيرش قرار
گيرد در غير اين صورت اين پيشنهاد به طور كلي لغو خواهد شد. از سوي ديگر
عنوان شده كه مي بايست سازوكاري براي ارزيايي دائم ماهانه و سالانه انجام
اين شروط ايجاد شود.
اما علني شدن این شروط در روز جمعه باعث افزایش درگیری بین کشورهای منطقه
شد و هر کدام دیگری را متهم به رسانه اي كردن درخواست نمودند. در این راستا
احمد بن سعید الرمیحی مدیر دفتر اطلاع رسانی وزارت خارجه قطر در شبکه
توییتر نوشت: کشورهای محاصره کننده قطر و شبکه تلویزیونی العربیه سعودی
خواسته های مطرح شده را درز دادند. وی افزود: کسانی که با هک کردن خبرگزاری
قطر بیانیه جعلی به نام امیر قطر منتشر کردند، ناتوان نیستند که این
خواسته ها را نیز به رسانه های خود درز ندهند.
اما امارات جمعه اعلام کرد که دولت قطر با افشای شروط کشورهای تحریم کننده
این کشور برای عادی سازی روابط بدنبال به شکست کشاندن میانجیگری کویت است.
انور قرقاش وزیر مشاور در امور خارجی امارات امروز در صفحه شخصی خود در
شبکه اجتماعی توییتر نوشت: اقدام قطر در درز دادن خواسته های چهار کشور
(تحریم کننده قطر شامل مصر، امارات، عربستان و بحرین) با هدف به شکست
کشاندن میانجیگری کنونی کویت برای حل و فصل بحران قطر با کشورهای عرب حوزه
خلیج فارس صورت گرفته است.
آیا قطر شروط را قبول می کند؟
با نگاهي كلي به شرايطي كه توسط كشورهاي عربي مطرح شده بايد گفت بسيار بعيد
است كه قطر اين درخواست ها را قبول كند. در اولين واكنش به اين موضوع
وزارت خارجه قطر بامداد شنبه اعلام کرد لیست شروط کشورهای عربی جهت برقراری
مجدد روابط را بررسی خواهد کرد و رسما پاسخ خواهد داد. در بیانیه وزارت
خارجه قطر تاکید شده این شروط غیر واقع بینانه هستند.
مقام‌هاي قطري پيش از اين بارها اعلام كرده‌اند كه به اين کشورها اجازه
مداخله در سياست خارجي و نقض حاكميت خود را نمي‌دهند. دوحه عنوان كرده بود
كه سياست داخلي و خارجي اين كشور ارتباطي به ساير كشورها ندارد.
در این راستا دیروز، شبکه الجزیره به درخواست عربستان و همپیمانانش برای از
سرگیری روابط دیپماتیک با قطر مشروط بر تعطیلی این شبکه خبری واکنش نشان
داد و تاکید کرد: درخواست تازه عربستان و همپیمانانش برای بستن شبکه
الجزیره، تلاش مذبوحانه ای است که برای مسکوت گذاشتن یک رسانه آزاد در
منطقه صورت می گیرد، درحالی که تاکید ما در شبکه الجزیره آن است که کار خود
را بر مبنای حرفه ای و با آزادی کامل و بدون محدودیت و اعمال فشار از سوی
کشوری انجام دهیم.
کاخ سفید نيز ساعات پایانی روز جمعه اعلام کرد بحران قطر مسئله داخلی میان
کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس بوده و تا زمانی که از آمریکا درخواست نشود،
در آن دخالت نمی‌کند. آمریکا همچنین از کشورهای عربی خلیج فارس خواست ضمن
خویشتن‌داری نشان دادن، بحران قطر را با گفت‌وگو و مذاکرات دیپلماتیک حل
کنند.
گفتني است ركس تيلرسون، وزير امور خارجه آمريكا يك روز پيش از رسانه‌اي شدن
اين شروط اعلام كرد كه چنين فهرستي تهيه شده اما هشدار داده بود كه شروطي
كه از سوي عربستان تعيين مي‌شود بايد منطقي و قابل اجرا باشد.
تركيه نيز روز گذشته به شروط عربستان واكنش نشان داد و وزير دفاع اين كشور
اعلام كرد كه آنكارا تصميم ندارد در توافقنامه‌اش با قطر در مورد
پايگاه‌هاي نظامي و اعزام نيرو بازنگري كند. فكري ايشيك درخواست براي
تعطيلي پايگاه نظامي اين كشور را مداخله در روابط خارجي اين كشور خواند.
فراتر از اين واكنش روز پنجشنبه يك واحد كوچك نظامي متشكل از ۲۳ نيروي
نظامي و 5 خودروي زرهي تركيه وارد دوحه شدند.
اما به‌نظر بسياري از كارشناسان 13 شرط اعلام شده از سوي عربستان با
ضرب‌الاجل ۱۰ روزه كاملا غيرعقلاني به‌حساب مي‌آيد. مكس آبرامز، تحليلگر
ارشد امور بين‌الملل در واكنش به شروط كشورهاي عربي در توييتر خود نوشت:
اساسا اين شروط از قطر مي‌خواهد ديگر قطر نباشد.
جولیان آسانژ، افشاگر استرالیایی و بنیانگذار پایگاه اینترنتی ویکی لیکس
نيز عصر جمعه در پیامی در حساب کاربری خود در شبکه اجتماعی توییتر تاکید
کرد که خواسته های عربستان سعودی و دیگر کشورهای تحریم کننده قطر احمقانه
بوده و بدون شک این کشور با آنها موافقت نخواهد کرد. بنیانگذار ویکی لیکس
خاطر نشان ساخت که یا رهبری عربستان آشفته و مختل بوده و یا این که با
خواسته های خود از قطر دنبال بهانه ای برای جنگ می باشد.
بي بي سي نيز عنوان كرده بسيار بعيد است كه دولت دوحه اين شروط را قبول كند
و حتي اگر قطر در جنگي تمام عيار شكست مي خورد اين درخواست ها را قبول نمي
كرد. بر اين اساس به احتمال زياد كشورهاي عربي بدنبال تعميق بحران در
منطقه و انزواي بيشتر قطر مي باشند كه همين موجب خواهد شد بحران گسترده تر و
پاي كشورهاي ديگري مانند تركيه به صورت جدي تر به اين تنش ها باز شود.
قطر نيز كه به نظر مي رسيد در روزهاي ابتدايي شروع بحران در موضع ضعف قرار
دارد رايزني هاي مداوم و گسترده اي را با كشورهاي مختلف آغاز كرده به گونه
اي كه توانسته بر محدوديت هاي وضع شده براي در تنگنا قرار دادن اين كشور
غلبه كند. به همين دليل بود كه وزير امور خارجه قطر اعلام كرده اين كشور
حاضر به گفت‌وگو با عربستان و متحدانش تنها در مواردي است كه مرتبط با اين
كشورها به‌حساب مي‌آيد. قطري‌ها همچنين تأكيد داشته‌اند كه تنها پس از لغو
تحريم‌ها و محاصره اين كشور حاضر به مذاكره در موارد اختلافي هستند.
گفتنی است امارات، عربستان، مصر، بحرین و برخی دیگر از کشورهای عربی دوشنبه
هفته گذشته روابط دیپلماتیک با قطر را بعد از دو هفته کشمکش رسانه‌ای قطع
کردند. این کشورها قطر را به حمایت از تروریسم و دخالت در امور داخلی خود
متهم کردند. در مقابل، قطر نیز گفته که این کشورها خواهان اعمال قیمومیت بر
قطر هستند اما این کشور مستقل است و از کسی دستور نمی گیرد/الف