بهنام عبداللهی: در آستانه «تبریز ۲۰۱۸» قرار گرفته‌ایم؛ سالی که قرار است در آن تبریز به عنوان «پایتخت گردشگری جهان اسلام» یاد شده و مورد توجه گردشگران و رسانه‌های این عرصه قرار بگیرد.
مردم دراین‌باره معتقدند مسئولان شهری کار چندان خاصی برای آمادگی این اتفاق خوب انجام نداده‌اند و از طرفی دیگر مسئولان نیز از انجام پروژه‌های بلندمدتی خبر می‌دهند که در حال اجراست.
اما یک طرح که از خیلی وقت پیش بحثش مطرح بود، مربوط به هسته مرکزی و تاریخی شهر می‌شد؛ یعنی خیابان جمهوری اسلامی و حوالی بازار سرپوشیده تبریز. شاید چون بسیاری از شهرهای دیگر ایران از پیاده‌راه کردن خیابان‌هایشان خیر دیده‌اند و جواب مثبت گرفته‌اند، شهرداری تبریز نیز بر آن شده تا پس از خیابان تربیت و مقصودیه تبریز که هرکدام با موفقیت‌ها و شکست‌هایی نیز رو به رو شدند، اکنون خیابان جمهوری اسلامی را که یکی از پر رفت و آمدترین خیابان‌های شهر بوده و روزانه حجم ترافیکی بسیار زیادی را در دل خود می‌گنجاند به پیاده‌راه تبدیل کنند.
علی‌رغم اینکه بیش از ۲سال است شهرداری این طرح را مطرح کرده و با کارشناسان شهری درباره مسائل و ابعاد مختلف آن صحبت می‌کند، تاریخ اجرای طرح چندبار به دلیل مخالفت اهالی بازار به تعویق افتاده که پر سر و صداترین جلوگیری از جرا برمی‌گردد به ۸تیر امسال که قرار رسمی آغاز اجرای پروژه بود ولی با پیام مستقیم فرماندار و دستور استاندار آذربایجان شرقی انجام نشد.
گمانه‌زنی‌های زیادی درباره علت عدم آغاز اجرای پروژه از سوی افکار عمومی مطرح می‌شود و آن‌چنان که از گفته‌های شهروندان و مخصوصا اهالی بازار تبریز پیداست، هنوز برای اجرای طرح توجیه نشده و رضایت کامل ندارند.
لزومی ندارد طرح را با عجله در فصل سرازیرشدن مسافران آغاز کنیم
سراغ فرماندار تبریز می‌رویم، شخصی که در هشتم تیر با پیام وی اجرای پروژه پیاده‌راه‌سازی خیابان جمهوری آغاز نگردید. رحیم شهرتی‌فر در گفتگو با مهر می‌گوید: برای اینکه این طرح به تایید صنوف مختلف، اتحادیه‌های صنفی و کسبه بازار هم برسد، با شهرداری هماهنگ کردیم فعلا اجرای طرح آغاز نشود.
وی ادامه می‌دهد: باید به طور کامل و شفاف اطلاع‌رسانی شود که طرح هیچ‌گونه آسیبی به اقتصاد، کسب و کار و نیز زیبایی شهر و آسایش شهروندان به همراه نخواهد داشت و سپس اجرایی کنیم.
هرچند این طرح مورد بررسی و تاید کارشناسان شهرداری قرار گرفته ولی باید مردم نیز در جریان امر قرار بگیرند تا بتوانند در این‌زمینه اظهار نظر کنند.فرماندار تبریز خاطرنشان می‌کند: هرچند این طرح مورد بررسی و تاید کارشناسان شهرداری قرار گرفته ولی باید مردم نیز در جریان امر قرار بگیرند تا بتوانند در این‌زمینه اظهار نظر کنند.
وی اضافه می‌کند: از دیگر دلایلی که باعث شد اجرای طراح را به تعویق بیندازیم، این بود که در فصل تابستان مسافران زیادی تبریز را برای مسافرت انتخاب می‌کنند و ما لزومی ندارد که طرح را با عجله در این فصل آغاز کنیم و بهتر است در فرصت مناسبی انجام شود.
شهرتی‌فر در پایان اعلام می‌دارد: ما از تمامی صاحب‌نظران این حوزه اعم از تشکل‌های صنفی و غیرصنفی فعال در بازار، معتمدین اصناف، هیئت امنا، انجمن‌های اسلامی و همینطور پایگاه مقاومت بازار خواسته‌ایم که هرگونه نقطه‌نظرشان را درباره اجرای طرح پیاده‌راه خیابان جمهوری اسلامی به صورت مکتوب به دبیرخانه طرح یعنی شهرداری منطقه ۸تبریز یا فرمانداری ارائه کنند تا مسئولین امر مطلع گردند.
پیاده‌راه‌سازی مورد توجه شهرها و کشورهای توسعه‌یافته است
اینکه در اجرای چنین پروژه‌ای به‌طرز بی‌سابقه‌ای نظر شهروندان مورد توجه قرار گرفته و در تصمیم‌گیری لحاظ شده است، جای تامل دارد ولی به هرحال باید گفت که شهروندان در عوض از دست دادن چیزی، چیزهای دیگر می‌خواهند. یعنی از بین رفتن خیابان جمهوری و پیاده‌راه شدن آن باید مزایایی داشته باشد که آن‌ها رضایت بدهند.
بخشی از این خواسته‌ها و انتظارات مردم برمی‌گردد به مسائل فنی و ترافیکی پروژه که نمی‌دانند آیا پس از اینکه این طرح اجرا شد، بتوانند مثل سابق به راحتی در بازار تبریز تردد داشته باشند و در بحث پارکینگ و... دچار مشکل نشوند؟ و بحث دیگر نیز موفقیت طرح از نظر زیبایی و گردشگری است که اگر از سوی مسئولان توجیهات کافی داشته باشد، بی‌شک شهروندان نیز راضی خواهند بود.
شهرداری منطقه ۸ تبریز عهده‌دار اجرای این پروژه می‌باشد. برای همین از شهردار آن منطقه درباره جزئیات طرح می‌پرسیم. محبوب تیزپاز در گفتگو با مهر تشریح می‌کند: بحث ساختن پیاده‌راه در شهرها چندین سال است که مورد توجه کشورهای مختلف دنیا به‌ویژه کشورها و شهرهای توسعه یافته قرار گرفته و ۲۰سال هم هست که در ایران نیز طرح‌های موفق و ناموفقی در این زمینه ساخته شده است.
وی ادامه می‌دهد: طی ۲سال گذشته نیز مطالعاتی جهت یافتن بهترین مکان برای ساختن پیاده‌راه در شهر تبریز جستجو و کارشناسی می‌شد که نهایتا با نظر صاحب‌نظران و کارشناسان خیابان جمهوری اسلامی ایران در بافت تاریخی شهر تبریز برگزیده شد و سپس نیز طرح به تایید شورای اسلامی شهر و نیز شورای ترافیک استان رسید.
۴۸درصد مردم موافق اجرای طرح هستند، بقیه شروطی دارند
شهردار منطقه ۸تبریز می‌افزاید: درباره این طرح می‌توان دو جنبه را در نظر گرفت که یکی جنبه فنی آن است و دیگری جنبه اجتماعی آن و عمده‌ترین مشکلات ما در عملی‌کردن چنین طرح‌هایی اجتماعی است.
وی در ادامه درباره جنبه فنی و ترافیکی پیاده‌راه خیابان جمهوری اظهار می‌کند: بر اساس مدل‌های کامپیوتری که توسط کارشناسان ترافیک و شهرداری آماده شده، درباره اینکه سرریز ترافیکی چگونه خواهد بود و در کل شرایط ترافیکی منطقه که یکی از پر رفت و آمدترین مناطق تبریز است، بررسی و ارائه شده که به تایید راهنمایی و رانندگی هم درآمده است.
تامین پارکینگ‌های لازم خودرو، پیش‌بینی مکان‌های باراندازی و جا به جایی و همچنین تصمیم‌گیری درباره دو پل عابر پیاده واقع در محل، از جمله چالش‌های اجتماعی است که در روند اجرای پروژه پیش روی ما قرار دارد.تیزپاز همچنین به بعد اجتماعی این طرح اشاره می‌کند و می‌افزاید: تامین پارکینگ‌های لازم خودرو، پیش‌بینی مکان‌های باراندازی و جا به جایی و همچنین تصمیم‌گیری درباره دو پل عابر پیاده واقع در محل، از جمله چالش‌های اجتماعی است که در روند اجرای پروژه پیش روی ما قرار دارد.
وی خاطرنشان می‌کند: طبق نظرسنجی که برگزار شد، ۴۸ درصد مردم تبریز با اجرای طرح موافق، ۹.۸ درصد مخالف هستند اما عده‌ای ممتنع بوده و عده‌ای دیگر موافقت با اجرای طرح را مشروط کرده‌اند.
وی با بیان اینکه شهردار تبریز کلیات و جزئیات اجرای این طرح را تماما به شهرداری منطقه ۸ واگذار کرده است، تاکید می‌کند: قراردادی که با سازمان عمران و شهرسازی انجام شد، قراردادی ۵ میلیارد تومانی بود که بر اساس آن کف‌سازی و جداره‌سازی این خیابان انجام خواهد شد.
بالاخره باید یک فصل را برای اجرای طرح انتخاب می‌کردیم!
وی درباره مخالفت‌هایی که از سوی استاندار آذرایجان شرقی و تعدادی از اصناف و کسبه منطقه برای این طرح شده بود، تصریح می‌کند: تاکید استاندار از ابتدا بر سر اجراشدن همزمان جداره‌سازی با کف‌سازی بود و همچنین قبل از اجرایی شدن طرح با تعدادی از اصناف محل جلسات مشترکی برگزار کردیم و در نهایت مقرر شد در هشتم تیر این پروژه به صورت عملی آغاز شود.
تیزپاز اعلام می‌کند: هشتم تیر هم که قرار بود پروژه آغاز شود باز با مخالفت تعدادی از اصناف و اهالی بازار و منطقه مواجه شدیم که مجبورا باز طرح را متوقف کردیم تا پس از اینکه رایزنی‌های لازم انجام شود، دوباره اقدام کنیم.
وی در پاسخ به این سوال که چرا فصل تابستان که فصل سرازیر شدن گردشگران به تبریز است برای اجرای پروژه انتخاب شده می‌گوید: ما بر روی تابستان تاکید نداشتیم و همانطور که گفتم دوسال برنامه‌ریزی کرده‌ایم برای اجرا شدن این طرح اما هر فصل معایب و مزایای خود را دارد مثلا پاییز می‌گویند فصل مدارس است، زمستان ایام فلان است و ...
شهردار منطقه ۸ تبریز ادامه می‌دهد: از طرفی نیز تا تبریز ۲۰۱۸ زمان زیادی نداریم و بالاخره باید هرچه زودتر این طرح را انجام دهیم.
وی اضافه می‌کند: درباره پارکینگ باید گفت ما دو پارکینگ کم‌اهمیت ۲۹بهمن و آسیا را حذف می‌کنیم و به جای آن‌ها پارکینگ میار میار را با ظرفیت ۵۰۰ خودرو تاسیس می‌کنیم تا مشکلی در این‌باره پیش نیاید.
مطالعات می‌گویند ساختن این پیاده‌راه مشکلی برای شهروندان به وجود نخواهد آورد ولی باز جنبه اجتماعی پیچیده است و نمی‌توان به صورت قطعی نظر داد.این مقام مسئول در بخشی از سخنان خود بیان می‌کند: مطالعات می‌گویند ساختن این پیاده‌راه مشکلی برای شهروندان به وجود نخواهد آورد ولی باز جنبه اجتماعی پیچیده است و نمی‌توان به صورت قطعی نظر داد فقط چیزی که مهم است این است که ما روی اصول جلو برویم.
وی در ادامه درباره مزایای این طرح نیز تشریح می‌کند: آرام‌سازی بازار و هسته مرکزی شهر، کاهش آلایندگی‌های صوتی و زیست‌محیطی، به وجود آوردن زیبایی از جمله آیتم‌های مثبتی هستند که اجرای این طرح برای شهرمان به ارمغان خواهد آورد.
پیاده‌راه جمهوری، رونق بازار را برمی‌گرداند
تیزپاز با بیان این نقطه که بازار تبریز نه تنها اقتصاد تبریز، بلکه می‌تواند اقتصاد ایران را نیز مدیریت کند خاطرنشان می‌کند: بازار سرپوشیده تبریز که بزرگ‌ترین بازار سرپوشیده جهان است امروز تنها ۱۰درصد از نقش اقتصادی خود را بازی می‌کند و ما با اجرای طرح پیاده‌راه خیابان جمهوری اسلامی ایران، امیدواریم در رونق این بازار و این ثروت تاریخی گامی مثبت برداریم.
وی در پایان عنوان می‌کند: باید کاری کنیم چنانچه پیاده‌راه تربیت امروز برای مسافران به یک برند تبدیل شده و جایگاه گردشگری خود را پیدا کرده است، پیاده‌راه جمهوری نیز این جایگاه را داشته باشد.
هرچند شهرداری دوست دارد نمادی را که شهرهایی چون پاریس، استانبول و وین دارند را داشته باشد، اما استاندار آذربایجان شرقی در برخی اظهارات می‌گوید که اگر اجرای این طرح در راه خدمت به مردم است، باید گفت که هنوز مقدمات لازم برای اجرای آن فراهم نشده است.
بیش از این خیابان مقصودیه و تربیت نیز به پیاده‌راه تبدیل شدند اما آنطور که از وضعیت امروزی مقصودیه پیداست و ماشین‌ها از روی سنگ‌فرش‌های آن عبور می‌کنند، می‌توان از عدم موفقیت طرح خبر داد و با این سابقه ناممکن هم نیست که پروژه خیابان جمهوری هم با شکست مواجه شود و شاید مخالفت نیمی از مردم به خاطر همین عدم اطمینان‌هاست.
قرار است تجمیع آرا اهالی بازار در جلسه روز سه شنبه (۱۳تیر) که در فرمانداری تبریز برگزار خواهد شد، در تصمیم‌گیری درباره اجرا یا عدم اجرای طرح مستقیما نقش داشته باشد. باری دیگر تصمیمی مهم پیش روی مردم و مسئولان قرار دارد. در صورت عدم تطابق نظر طرفین، اینکه کدام یک مورد اجرا قرار خواهد گرفت موضوعی است که ما را به انتظار فرامی‌خواند./مهر